Mercados de carbono basados en la Gestión Forestal Sostenible
Dagoeneko bagenituen basoen karbonoa finkatu eta biltegiratzeko gaitasuna are gehiago eta egiazki handitzeko,berauen kudeaketa. Sustaturiko gehikuntza horrekin gure karbono-aztarna konpentsatzea. Egurraren merkatuari beste merkatu bat eranstea.
Azalpena
Lurrean gertatzen diren karbono dioxido (CO2) isurketa naturalez gain, giza jarduerek izugarri handitu izan dute, eta handitzen ari dira, CO2-aren atmosferako kontzentrazioa.
Atmosferako CO2-aren hazkunde horrek klima-aldaketako arazo larriak eragiten ditu planeta osoan. Arazo horiek, egungo ekosistema ekologikoen egonkortasuna ez ezik, gizakiaren iraupena bera ere arriskuan jartzen dute.
Baso-kudeaketa jasangarriak lurrean ditugun karbono-metatze bakarrenetako batean esku hartzen du: basoetan. Horiek hobetzeak eta mantentzeak klima-aldaketa arintzen laguntzeaz gain, klima-aldaketaren ondorioetara egoki egokitzen ere lagun diezaguke.
Karbono Basoek eskaintzen duten aukera kontuan hartuta CO2 atmosferikoaren arazoari aurre egiteko, merkatuak ari dira ezartzen. Merkatu horiek zubi bat eraiki nahi dute atmosferara CO2 isurtzeko jarduerak egiten dituzten erakunde eta pertsonen eta atmosferatik basoetara eta egurrera CO2 xurgatzeko jarduerak egiten dituzten erakunde eta pertsonen artean: borondatezko merkatu bat, non aldeek karbono horren gaineko eskubideak transferitzen baitituzte, eta, ondorioz, baita hornidura ekonomikoak ere.
Karbono-merkatu horiek ezartzeak puntu grisak ekartzen ditu, eta ziurgabetasuna egon daiteke horien funtzionamenduari eta fidagarritasunari buruz. Beharrezkoa da aplikazio zientifiko eta teknologiko aurreratua eta helburuak benetan lortu diren egiaztatzeko metodologia. Ez du balio edozein modutan aplikaturikoak.
Gainera, karbono-merkatuen ezarpen horiek leku bakoitzeko baso-errealitatera egokitu behar dira. Euskadikoa bezalako baso erabilpena hain ugaria duen paisaia batean (lurraren erabilera-aldaketa ohikoaren bidez, eta desoreka gatazkatsurik sortu gabe elikagaiak lortu edota hiri eta industria erabilerarako) atmosferako karbonoaren metaketa handitzeko tartea oso txikia da.
Uda Ikastaro honetan klima-aldaketaren kontzeptu generikoak aztertuko ditugu lehenik, baita basoek harekin eta haren aurrean dituzten ondorioak eta karbono-merkatuak ezartzeko aukera ere. Ondoren, baso-kudeaketa iraunkorrean oinarritutako karbono-merkatuaren ezarpen zehatza aztertuko da Euskadin.
Helburuak
Klima-aldaketa, basoek klima-aldaketarekin (eta honen aurrean) dituzten ondorioak, eta karbono-merkatuak ezartzeko aukera bezalako kontzeptu generikoak aztertzea.
Baso-kudeaketa jasangarrian oinarritutako karbono-merkatuaren ezarpen zehatza aztertzea Euskadin.
Jarduera nori zuzenduta
- Publiko orokorra
- Unibertsitateko ikaslea
- Unibertsitarioak ez diren ikasleak
- Irakasleak
- Profesionalak
- Baso-jabe edota -kudeatzaileak; karbono-aztarna konpentsatzeko interesa izan dezaketen industria eta erakundeak
Metodologia
Gai honen inguruan aditu direnen bitartez eskainitako hitzaldi tradizionalak.
Hitzaldi bakoitzaren bukaeran tartea egongo da, partaideek galderak egin ditzaten.
Egun bakoitza, hizlari eta partaideen arteko hizketaldi luze batekin bukatuko da.
Programa
2024-07-15
Registro
Jardueraren zuzendaritzaren aurkezpena
- Juan Ramón Murua Mujika | Basoa Fundazioa - Presidente
- Leire Salaberria Isasi | Unión de Selvicultores del Sur de Europa (USSE) - Directora gerente
- Aitor Onaindia Bereziartua | Basoa Fundazioa - Director técnico
“El cambio climático“
Cambio climático: ¿avanzando con ruedas cuadradas?
- Ricardo Francisco García Herrera | Universidad Complutense de Madrid - Catedrático de Física de la Atmósfera
“Los bosques frente al cambio climático“
Impactos observados y esperados del cambio climático en los sistemas forestales y herramientas de adaptación. Potencial de mitigación del cambio climático a través del sector forestal.
- Rafael Calama Sainz | Instituto de Ciencias Forestales del INIA-CSIC - Científico Titular en el Departamento de Dinámica y Gestión de los Sistemas Forestales
Pausa café
“Mercados de carbono y la gestión forestal“
Mercados de carbono y la gestión forestal- desafíos y oportunidades
- Alicia Ledo Álvarez | Autónoma - Científica y consultora freelance
“Aspectos a revisar de los mercados de carbono“
Exigencias y condicionantes de la certificación de carbono que se están elaborando a nivel europeo, a la luz de los marcos existentes: transparencia y confianza en la cualidad de los proyectos, reclamos finales asociados y mecanismos de verificación
- Hortense Wiart | Federación de los propietarios forestales franceses (FRANSYLVA) Services - Responsable de Carbono y Servicios forestales
Mahai ingurua: “Implantación de los mercados de carbono“
- Ricardo Francisco García Herrera | Universidad Complutense de Madrid - Catedrático de Física de la Atmósfera
- Rafael Calama Sainz | Instituto de Ciencias Forestales del INIA-CSIC - Científico Titular en el Departamento de Dinámica y Gestión de los Sistemas Forestales
- Alicia Ledo Álvarez | Autónoma - Científica y consultora freelance
- Hortense Wiart | FRANSYLVA Services - Responsable de Carbono y Servicios forestales
- Leire Salaberria Isasi | Unión de Selvicultores del Sur de Europa (USSE) - Directora gerente
Sintesia
2024-07-16
“Oferta de créditos de carbono“
Implementación de los criterios QUALITY del reglamento europeo de secuestro de carbono mediante la simulación basada en procesos.
- LAURA BLANCO CANO | Universidad Politécnica de Valencia (UPV) - Técnico del grupo de investigación ReForest y estudiante de doctorado en Ingeniería del Agua y Medioambiental
“Demanda de créditos de carbono“
- Inmaculada Astorkiza Ikazuriaga | Universidad del País Vasco (UPV/EHU) - Subdirectora de Internacionalización y Comunicación de la Escuela de Doctorado
Pausa café
“Verificación del mercado de carbono“
Hacia la Certificación PEFC de Carbono: midiendo el impacto positivo de la Gestión forestal sostenible
- Esperanza Carrillo Galán | PEFC - España - Responsable RSC y Nuevos mercados
“Soportes para un mercado de carbono“
Herramienta para la Implantación de un mercado del carbono fijado con la Gestión Forestal Sostenible
- Jose Antonio Sudupe Unanue | ELKARMEDIA S.L. - Director
Mahai ingurua: “Implantación de un mercado basado en la GFS en Euskadi (Basoko sistema)“
- LAURA BLANCO CANO | Universidad Politécnica de Valencia (UPV) - Técnico del grupo de investigación ReForest y estudiante de doctorado en Ingeniería del Agua y Medioambiental
- Inmaculada Astorkiza Ikazuriaga | UPV/EHU - Subdirectora de Internacionalización y Comunicación de la Escuela de Doctorado
- Esperanza Carrillo Galán | PEFC - España - Responsable RSC y Nuevos mercados
- Jose Antonio Sudupe Unanue | ELKARMEDIA S.L. - Director
- Aitor Onaindia Bereziartua | Basoa Fundazioa - Director técnico
Sintesia
Zuzendariak
Aitor Onaindia Bereziartua
Basoa Fundazioa
Euskal nekazari-familia batetik etorrita, txikitatik nekazaritza, abeltzaintza eta basogintzan aritu izan da. Hainbat urte atzerriko unibertsitate eta erakundeetan (Frantzia eta Txile) mendi-ingeniari gisa ikasten eta lanean aritu ondoren, azken 19 urteak Euskadiko baso-kudeaketa iraunkorraren garapenean murgilduta daramatza. BASOA FUNDAZIOan orain 10 urte barneratu zenetik, orain zuzendari tekniko modura, baso-zientziaren dibulgazioan eta basoek gizarteari eskaintzen dizkioten hainbat zerbitzu ekosistemiko sustatu eta konpentsatzeko proiektuak gauzatzen diardu.
Leire Salaberria Isasi
Unión de Selvicultores del Sur de Europa (USSE)
Prestakuntzan nazioarteko abokatu merkantilista izan arren, baso-tradizioko familia batekoa da, eta 2014tik aurrera, Europako Hegoaldeko Selikultoreen Batasuneko (USSE) zuzendari-kudeatzailea da; baso-jabe pribatuen nazioarteko erakundea da, eta jarduera nagusia Europako eta nazioarteko baso-politika definitzen laguntzea da, sektoreen arteko jarrera, ordezkaritza eta elkarrizketa hartuta nazioarteko foro garrantzitsuetan, eta, horretarako, Europako Foroen, Europako Foroen eta Euroguneen ikuspegia eta erabakiak ematen ditu.
Hizlariak
Inmaculada Astorkiza Ikazuriaga
UPV/EHU
Ekonomia eta Enpresa Zientzietan lizentziaduna (UAB) eta Ekonomian doktorea (EHU). Estatuko eta nazioarteko hainbat ikerketa-proiektutan parte hartu eta/edo zuzendu ditu. Nazioartean ospea duten liburu eta aldizkarietan ere hainbat argitalpen egin ditu. Gaur egun UPV/EHUko Doktorego Eskolako (DOKe) Nazioarteko Harremanen eta Komunikazioaren Zuzendariordea da (2019ko urria - …), aurretik Integrazio Ekonomikoko Doktorego Programaren arduraduna izan da (2017ko otsaila – 2020ko martxoa), bai eta UNIBASQ/ENQA kalitate-agentziaren ebaluatzailea ere (2013-2015).
LAURA BLANCO CANO
Biologoa, Madrilgo Unibertsitate Konplutentsean. Bi graduondoko ditu Geomátican, Teledetekzioan eta Baso Kudeaketan eta Ingurumen Kudeaketan aplikatutako eredu espazialetan, biak Kordobako Unibertsitatean. Ingurumen-aholkularitzaren arloan lan egin du eta estatuko I+G+B proiektuetan parte hartu du. Gaur egun, LIFE ADAPTT-ALEPPO proiekturako lan egiten du, eta Valentziako Unibertsitate Politeknikoko eko-hidrologiaren arloan doktoretza egiten du.
Rafael Calama Sainz
Mendi ingeniaria eta mendi ingeniaritzan doktore UPMn. 2006tik zientzialari titularra ICIFOR, INIA-CSIC erakundean. ICIFOReko (2023-2024) Baso Dinamika, Modelizazio eta Kudeaketa ikerketa-taldearen koordinatzailea eta INIAko Basogintza Taldearen arduraduna (2011 eta 2016). Bere Ikerketa-ildo nagusiak baso-sistemen dinamika eta birsorkuntzan, basoak klima-aldaketara egokitzean, basoek baso-konpartimentuen bidez C xurgatzeko duten gaitasunaren modelizazioan, eta egurrezkoa ez den ekoizpenean oinarritzen dira. 85 SCI artikulu, 35 liburu edo liburu-kapitulu eta 100 komunikazio baino gehiago egin ditu Espainiako eta nazioarteko bileretan. Ikerketa-jardueraren zati garrantzitsu bat basogintzaren kudeaketan laguntzeko tresnak garatzera bideratu du, hala nola, ekoizpen-taulak, hazkunde-ereduak eta basogintza-eskemak. Basoak Europa, nazio eta eskualde mailan egokitzeko planak idazten lagundu du. 25 ikerketa-proiektutan baino gehiagotan parte hartu du, eta horietako bederatzitan ikertzaile nagusia izan da. Horien artean, MITECO-INIA “Klima-aldaketa eta karbono atmosferikoko hustubideak” proiektua azpimarratu behar da.
PEFC Españaren Erantzukizun Sozial Korporatiboaren eta Merkatu Berrien arduraduna. Ingurumen Zientzietako lizentziaduna eta Ingurumen Kudeaketa eta Kalitateko Masterra. Baso-sektoretik dela, klima-aldaketako, ekonomia zirkularreko, biodibertsitateko eta kontsumo arduratsuko hainbat proiektutan esperientzia duna.
Ricardo Francisco García Herrera
Gaur egun, Madrilgo Unibertsitate Konplutentseko Atmosferako Fisikako katedraduna da. Klimatologian aditua , bere ikerketa jarduerak ertz meteorologiko eta klimatikoak, azken 500 urteetako klimaren berreraikuntza eta troposferako klima-aldakortasunaren ereduak aztertzen ditu. Zientzia-aldizkarietan 200 artikulu baino gehiago idatzi ditu. Nazioarteko eta estatuko ikerketa-proiektuak koordinatu ditu, eta 15 doktoretza-tesi zuzendu ditu. Estatuko Meteorologia Agentziako lehendakaria izan da, Munduko Meteorologia Erakundearen Batzorde Betearazleko kidea eta IPCCren 4. txostenaren egile emale eta berrikuslea. Espainia ordezkatu du nazioarteko hainbat batzordetan.
Mendi ingenieritzan doktorea den zientzialari eta aholkularia; karbono xurgapen eta berotegi efektuko gasen emisioen zenbatespenean espezializatua. Hamar urtez baino gehiagoz aritu nintzen nazioarteko unibertsitate eta ikerketa-zentroetan, eta gaur egun freelance aholkulari-lana egiten dut. Urte horietan lortutako ezagutza eta trebetasunak erronka errealei aurre egiteko eta ebidentzia zientifikoan errotutako irtenbideak bilatzeko erabiltzen ditut. Nire jarduera nagusietako bat baso- eta nekazaritza-sistemetan karbonoaren, nitrogenoaren, biomasaren eta berotegi-efektuko gasen balantzea kuantifikatzea da. Horretarako, egungo metodologia erabiltzeaz gain, eredu eta metodo berriak garatzen ditut. Nire espezialitate teknikoaz gain, jasangarritasun-estrategiak diseinatzen ere lagundu dut, kapital naturala kualifikatzeko eta hari balioa emateko interes bereziarekin, bai eta konponbide naturaletan oinarritutako klima-aldaketa arintzeko planak garatzen ere.
Juan Ramón Murua Mujika
UPV-EHU
Ekonomia eta Enpresa Zientzietan doktorea EHUn. Urte askoan irakasle izan da unibertsitate honetako Ekonomia eta Enpresa Fakultatean. Gainera, Kaliforniako Unibertsitatean eta Nevadako Unibertsitateko Euskal Ikasketen Zentroan egonaldiak egindakoa ere bada. Eskualdeko eta Tokiko Ekonomia, Nekazaritza eta Basogintzako Ekonomia, Lurzoruaren Erabilera eta Demografia Espaziala izan ditu ikerketa-jarduera nagusiak. Alde horretatik, landa-eremuarekin, zuraren sektorearekin eta basoen kudeaketarekin lotutako argitalpen, biltzar eta batzorde garrantzitsuetan parte hartutakoa da.
Hortense Wiart
Karbono- eta ingurumen-zerbitzuen garapenaren arduraduna FRANSYLVA Federazioko kideentzat, Frantziako baso-jabe guztiak ordezkatzen dituen erakunde bakarra. Europako karbono-merkatuaren gaiak ere aztertzen ditu, CEPF Baso Jabeen Europako Konfederazioaren bidez. Zerbitzu horiek finantziazio-erakunde pribatu eta publikoak mobilizatzen dituzte, basoak berritzeko dinamika indartzeko. Baso- eta egur-industriarako Canopée Challenge berrikuntza-lehiaketaren sorreran ere parte hartu zuen. Lehiaketa hori Forinvest inbertitzaile-sareak hasi zuen.
Jose Antonio Sudupe Unanue
Enpresaburu izan nahi duen ingeniari informatikoa, Lehen jatorrizko digitalak diren eta Interneten etorrera bizi izan duten X belaunaldikoa da, horregatik, aldaketetara hain erraz egokitzen direnak. • Goierri Ikastolan irakasle gisa izandako lan-esperientziaren lehen fasea. •1989tik 1994ra, Iraurgi Lantzen S.A. garapen-agentzian berrikuntza-eragile eta hezitzaile gisa lanean. •1994an ekin zion ekintzaile izateari, eta eskualdeko enpresei enpresa-kudeaketarako irtenbideak eman zizkien. •1996an ELKARMEDIA S.L. enpresaren sortzailea. •Gaur egun, ELKARMEDIA S.L.ko CEO, “Softwarearen eta web-aplikazioen garapena, esperientziak sortuz eta ingurunea aldatuz” proiektuko buru, kudeaketa eta ustiapena egiten dituena.
Laburpena
Uda Ikastaroaren zuzendaritzak bidalitako ondorioak
Sustainable development goals
2030 Agenda da nazioarteko garapenerako agenda berria. Nazio Batuen Erakundeak onartu zuen 2015eko irailean eta giza garapen jasangarriaren aldeko tresna eraginkorra izan nahi du planeta osoan. Haren zutabe nagusiak dira pobrezia errotik desagerraraztea, zaurgarritasunak eta desberdintasunak urritzea, eta jasangarritasuna bultzatzea. Aukera paregabea eskaintzen du mundua 2030. urtea baino lehen aldatzeko eta pertsona guztien giza eskubideak bermatzeko.
7 - Energia irisgarria eta ez kutsagarria
Pertsona guztiek energia eskuragarria, fidagarria, jasangarria eta modernoa izango dutela bermatzea. Gai gakoak: eskuragarritasun unibertsala, energia garbien proportzioa handitzea, energia eraginkortasuna, ikerketa, energia azpiegituretan eta teknologia garbietan inbertsioa sustatzea, energia zerbitzu moderno eta jasangarriak.
Informazio gehiago9 - Industria, berrikuntza eta azpiegitura
Azpiegitura erresilienteak eraikitzea, industrializazio inklusiboa eta jasangarria sustatzea, eta berrikuntza bultzatzea. Gai gakoak: azpiegitura fidagarriak, jasangarriak, erresilienteak eta kalitatezkoak, industrializazio inklusibo eta jasangarria, modernizazioa, teknologia eta prozesu industrial garbiak eta ingurumenaren aldetik arrazionalak, ikerketa zientifikoa eta gaitasun teknologikoaren hobekuntza, IKTetarako sarbide unibertsala.
Informazio gehiago11 - Hiri eta komunitate jasangarriak
Hiriak eta giza asentamenduak inklusiboak, seguruak, erresilienteak eta jasangarriak izatea lortzea. Gai gakoak: sarbidea etxebizitza eta oinarrizko zerbitzu egoki, seguru eta irisgarrietara, garraio sistema egokiak eta jasangarriak, hirigintza inklusiboa, plangintza eta kudeaketa parte hartzailea, kultura eta natura ondarearen babesa, airearen kalitatea, hondakinak, berdeguneak, hiriguneen, hiri inguruen eta landa inguruneen arteko loturak.
Informazio gehiago12 - Ekoizpen eta kontsumo arduratsuak
Kontsumo eta ekoizpen eredu jasangarriak bermatzea. Gai gakoak: baliabide naturalen kudeaketa jasangarria eta erabilera eraginkorra, atmosferara, uretara eta lurzorura askatutako partikula kimikoak murriztea, hondakinak gutxitzea, birziklatzea, berrerabiltzea eta murriztea, jardunbide jasangarriak, erosketa publiko jasangarria, bizimodu jasangarriak, erregai fosilei ematen zaizkien laguntza ez-eraginkorrak arrazionalizatzea.
Informazio gehiago13 - Klimaren aldeko ekintza
Klima aldaketari eta haren ondorioei aurre egiteko premiazko neurriak hartzea. Gai gakoak: mitigazioa, erresilientzia eta egokitzeko gaitasuna, plangintza, estrategiak eta plan nazionalak, hezkuntza eta sentsibilizazioa, efektuen murrizketa eta alerta goiztiarra, Klima Aldaketari buruzko Nazio Batuen Esparru Konbentzioa betetzea.
Informazio gehiago15 - Lehorreko ekosistemetako bizitza
Lehorreko ekosistemen erabilera jasangarria babestea, berreskuratzea eta sustatzea, basoak modu jasangarrian kudeatzea, desertifikazioaren aurka borrokatzea, lurren degradazioa geldiaraztea eta biodibertsitatearen galera gelditzea. Gai gakoak: desertifikazioaren aurkako borroka, lehorreko ekosistemak basoberritzea, kontserbatzea, berrezartzea eta modu jasangarrian erabiltzea, habitat naturalak, biodibertsitatea, espezie exotiko inbaditzaileak, ekosistemen balioen integrazioa plangintzan, ezkutuko ehiza.
Informazio gehiago