Gaur egungo bizitzako min askok gure bizitza espiritualaren mutilazioarekin dute zerikusi
Naturaz gaindiko elementutik, gure bizitza hilgarria gainditzen duenetik, kanporatzen dugun bizitza naturaz kanpoko bizitza bihurtzen da. Zure bizitza fisikotik bizirik dagoen zerbait dagoela uste duzunean, minaren pertzepzio hori, infinitu eta jasanezina den zerbait bezala, desagertu egiten da.
Batek naturaz gaindiko ikuspegia izan dezake edo ez, baina, a priori, ez dirudi gai polemikoa denik. Hala ere, eta agian gai horien kontrako garai bat bizitzea egokitu zaidalako, nire borondatearen aurkako eztabaidetan murgilduta ikusi naiz. Animazio berezia aurkitu dut zenbait pertsonarengan eta garaiko kliman”
Juan Manuel de Pradak Gizakia, izaki espirituala ikastaroan sakondu zuen Chestertonen “Naturaz gaindiko guztia kendu eta ez duzue naturala aurkituko, naturaz kanpokoa baizik” esaldian, naturaz gaindikoa bizitzaren parte baita berez. “Haren anputazioak gangrena bat sortzen du, eta bizitza naturaz kanpoko zerbait bihurtzen du, patologia moduko bat”. Espirituari lotutako patologiak beste inon baino handiagoak dira orain.
“Espiritualak gorputzarekin duen kontrajartzea okerra da, eta are zorigaiztokoagoa ere izan daiteke, giza natura gorputz-zati batek eta elementu espiritual batek osatzen baitute. Ligatzea arriskutsua eta eskizofrenikoa izan daiteke”.
Ez filosofikoa, ez teologikoki espiritua eta arima ez dira sinonimoak, baina espiritualtasuna aipatzen dugunean, arimaren arazoetara jotzen dugu. Seguru asko, arimaren ukazioa da bizi dugun materialismo basatiaren inposaketaren ezaugarrietako bat. Haiek ukatzea erabilera arrunteko txanpona da, baina “egia da denok dugula uste enpiriko bat: denboraren kontingentziak eta haien ondorioak gainditzen dituen printzipio bat dugula gure bizitzan. Psikologiak berak ere onartu behar du zerbait iraunkorra dagoela hori bateratzen duen giza izaeran”.
Printzipio bateratzaile bat dago, eta, askotan, nahaste psikiko deritzoguna hobeto ulertuko genuke baldin eta onartzen badugu gure bizitza bateratzen duen printzipio ez-material bat dagoela. Arima horrek ematen die sinestunei ziurtasuna gure bizitza heriotzak ez duela mugatzen. “Bizitzan garrantzitsuak diren gauzak, baita federik ez dugunean ere, iraun nahi dugulako egiten ditugu, eta ez dugu onartu egin zaigun kartzela estua. Betiko dela pentsatuz ere maitemintzen gara, eta bitxia da lizunkeria hori mundu guztiari gertatzea”.
Unamunoren parafraseatuz, “arima hilezkorrik ez balego, gure bizitzan egiten dugun guztia zentzugabea litzateke, hildakoen kontingentziari aurre egin nahi diogulako. Gure heriotzaz jabetzen gara, baina etengabe ari gara gure gorputzaren fintasuna desitxuratzen duten esperientziak gordetzen eta horietan pentsatzen”.
Federik ez duten pertsonek ere espiritua elikatu behar dute. “Guztiok ditugu behar espiritualak, eta, horiek gabe, bizitzea merezi ez duen bizitza izango genuke, Ezertarako materialak ez diren gurariak ditugu”.
FEren lehen ikuskerak transmititutako ezagutzara garamatza. Dakigun gauzen %99 ez da gure benetako esperientziagatik, transmititu zaigulako baizik. Bigarrenak zerbaitengan edo norbaitengan konfiantza izatea dakar. Bertute teologaltzat hartzen den fedea da “naturaz gaindiko errealitatean sinesteak ematen digun graziaz nahasten gaituena”.
Denok dugu federen bat, lehenbizikorik gabe ezinezkoa izango litzateke bizitza, nahiz eta konspiranoide batzuek ez duten uste lurra biribila denik. Bestalde, mesfidantza handia gure garaiko fenomeno bat da. Drama bat da ez fidatzea badirela egia transmititzen diguten pertsonak. Susmoaren gizartean bizi gara, baina bizitza aldaezina da. “Transmititu zaizkizun ezagutzetan sinetsi gabe bizitzeak jasanezina izan behar du”.
Mesfidatia izan daiteke, baina paranoiko bizitza bat izan behar du, inguruko pertsonek egiten edo esaten dutena, are maiteenak, errezelatzen eta zalantzan jartzen duena. Benetako infernua. “Fede bat gabe bizi daiteke, bertute teologiko gisa ulertuta, nahiz eta uste dudan batek beti bilatzen dituela ordezkoak” Biblian ez da aipatzen ateismo edo ateo hitza, idolatraz hitz egiten da. “Segur aski, Jainkoarengan sinesteko beharra da hura ordezten dugunean jainko ordezkatuak sortzen ditugula. Erlijio gutxiko gizarteek espiritualtasuna beste materialismo mota bat bihurtzen dute, norberaren gorespenari lotua. Azkenean, norberaren idolatria bihurtzen da”. Coaching-ak bere buruaren idolatria handia du. Espiritualtasun-modu gisa aurkezten da, baina, egia esan, primerakoa zarela esaten dizute, eta nahi duzuna lortuko duzu. Hori idolatria da; izan ere, errealitatea da ez dugula nahi duguna lortzen, eta ezin garela iritsi gure natura prestatuta ez dagoen gauzetara. Azkenean, frustrazio handia sortzen du”. “Niaren gorespena, askotan, espiritualtasun gisa saltzen da, erropaje mistikoideetan bildua, norberarena desegitea bilatzen duenean. Batzuetan, jainkoa sortzen dio gure irudiari eta antzekotasunari; mezano-jainkoa, gustuko ditugun piezekin egina”.
Benetako espiritualtasuna arima-ohitura bat da. Hondamendian eta indolentzian ez erortzeko ohiturak jartzen dizkiogu gorputzari. Autodiziplinarako hainbat modu. Espiritualtasuna arimarentzako ohitura litzateke. Gauza asko egiten ditugu hilezkorrak bagina bezala. “Arimaren ohiturak hilezkor sentitzeko arrazoiak ikertzen saiatuko lirateke; ez dute eskatzen geure burua gehiago ezagutzea, ez eta gainezka egiten digun hori ezagutzea ere, bizitza hilgarri hori azken muga ez izatearen arrazoiak. Betiko galdera zaharrak, nondik gatoz? nora goaz?
Arimaren ohiturak haustura eskatzen digu, munduak ezartzen dizkigun ohiturekin leuna edo erabatekoa izan daitekeena. Zarataren aurrean, isilik. Gure bizitza mantsotu eta azkartzearen aurrean. Guragarriak direlako tiranikoak diren gure gizarteko arauak. Mundua gure oinetan, mugikorrean eta ordenagailuan dagoela simulatzen dugu. Sekta teknologikoarekin haustea ez da erraza. Ordena erlijiosoek ez dute bortizki hausten, baina haustura progresibo txikiak ezartzea ez da hain zaila, eta arimaren diziplina txikiak aurkitzen dituzu.
“Gure bizitza espirituala gutxitzen doan heinean, gure bizitza ez da bizitza osoa. Zatiari uko egin diogu, sortzeko. Ez dugu ez jateko ez lo egiteko sortu. Lan egiteko ere ez gara jaio, lanak gure gaitasunak garatu eta gure bizitza espiritualean laguntzetik harago. Bizitza osoa espiritua landuz lortzen dugu, eta horrek, ahal dugun neurrian, gure denbora-mugetatik ateratzeko beharra azaltzen digu. Gizakirik zehatzena da. Gure bizitzaren zati hori pobretzeak mutu egiten gaitu. “Zintzo uste dut fenomeno psikiko, depresio, neurosi edo malenkonia soilen gaur egungo eztabaidak gure bizitza espiritualaren asaldurarekin zerikusia duela”.
Azkenean, bizitza antinaturala dugu, eta horrek ondorioak ditu. Ez dago arrazoi ertainik, tarteko arrazoiak daude. Gure bizi-arrazoiak, gure minak justifikatu nahi ditugu. Psikologia haietara doa, baina uste dut, azkenean, bizitza espiritual hori erauztea dela arrazoia. Gaur egungo bizitzako min askok gure bizitza espiritualaren mutilazioarekin dute zerikusia. Min fisikoa edo psikikoa jasanezina dela ulertzea oso ohikoa da gure garaian. Zalantzarik gabe mutilazio honekin du zerikusia. Zure bizitza fisikotik bizirik dagoen zerbait dagoela uste duzunean, minaren pertzepzio hori, infinitu eta jasanezina den zerbait bezala, desagertu egiten da. Zure egun hilgarrien bukaerara arte jasango duzula uste duzu, baina hortik aurrera minik gabeko bizitza bat irekiko dela, eta gero mina pobretu egingo dela. Dimentsio espiritual hori mozten baduzu, munstro bihurtzen da eta bizitzak zentzua izateari uzten dio eta hil nahi duzu. Normala da suizidio gehiago egotea edo jendeak bakardadearen euskarri ez izatea. Gure bizitza naturarik gabeko zerbait bihurtu da, eta gure gaitz guztiak jasanezinak dira. Bizitza honetan plazerrak desagertzen dira, eta bizitzea merezi ez duen bizitza bihurtzen da. Bizitza plazeren eta sufrimenduen konbinazio bat da, baina bizitza espiritualik gabeko bizitzan sufrimenduak jasanezin bihurtzen dira. Jasangaitzak iruditzen zaizkigun gauza asko, gure aitona-amonei pijadak iruditzen zitzaizkien. Bizitza errazagoa egiten digula uste dugun ongizate materialaren deserosotasunetako asko, berez, ez gaitu jasaten, dena ongizate material horretan fidatu garelako. Dimentsio espiritualari esker, benetan txikiak baina handiesten ditugun gaitz horiek partekatu ahal izango genituzke. “Uste dut Chestertonek arrazoi zuela. Naturaz gaindiko elementutik kanporatzen dugun bizitza; gure bizitza hilgarria gainditzen duena bizitza antinatural bihurtzen da. Bizitzea merezi ez duen bizitza, kontsumitu, usteldu, odoldu eta neurriz kanpo sufritzen duena.
